… πιο ενδιαφέρουσες από τη δική μας. Εγώ πάντως δεν το ήξερα. Αν ζούσαμε σε ένα παράλληλο σύμπαν τα σινεμά θα είχαν παίξει αυτήν την εκδοχή του Dune και όλα θα ήταν διαφορετικά. Σε κάθε περίπτωση οι αφηγήσεις του ιδίου του υποψήφιου σκηνοθέτη Alejandro Jodorowsky (το αμφιλεγόμενο μυθικό αριστούργημα Ελ Τόπο, anyone;) εδώ και εδώ (αρχικά από συνέντευξή του στο Metal Hurlant), και του πραγματιστή H.R. Giger εδώ είναι διαφωτιστικές για τις διαδικασίες προ της παραγωγής μιας ταινίας που δεν γυρίστηκε ποτέ.

Πριν ακόμη διαβάσει το βιβλίο ο Jodorowsky αποφασίζει πως πρέπει να γίνει ο απόστολός του και θεωρεί εντεταλμένο εκ των άνω καθήκον του να το γυρίσει ταινία. Προσλαμβάνει τον Dan O’ Bannon (ειδικά εφέ στο περίφημο Dark Star, αργότερα σενάριο του Alien), τον HR Giger (που με την ιδιότυπη οργανική του εμμονή καθόρισε την όψη του Alien itself) για τον πλανήτη των Χαρκόνεν, τον έξοχο Moebius για τον πλανήτη του αυτοκράτορα, τον εκκεντρικό Chris Foss για τα διαστημόπλοια, θέμα που κατέχει καλά. Κλείνει τους Pink Floyd για σχεδόν όλο το soundtrack της ταινίας και τους γάλλους Magma για την μουσική επένδυση του κόσμου του έκφυλου Βαρώνου. Ως τώρα πάμε εξαιρετικά. Ο Σαλβαδόρ Νταλί δέχεται να παίξει τον ρόλο του αυτοκράτορα (απολαυστικές στην διήγηση οι απαιτήσεις του Μεγάλου Ειδεχθούς – ζητά μισθό 100.000 $ την ώρα, ενώ θεωρεί ουσιώδες ο θρόνος του να αποτελείται από τουαλέτα υποβασταζόμενη από δύο δελφίνια), ενώ δεν απομακρύνεται σε ασφαλή απόσταση η πιθανότητα να ερμηνεύσει την πριγκίπισσα Ιρουλάν η Αμάντα Ληρ (!). Σε κακή μετάφραση παραθέτω 2 μικρά δείγματα των ένθερμων διαθέσεων του Jodorowsky – πρόκειται για περιγραφές των διαστημόπλοιων παρμένες από τα παραπάνω λινκς:

«Το Dune έπρεπε να γυριστεί. Αλλά με τι είδους διαστημόπλοια; Σίγουρα όχι τους παρηκμασμένους και ψυχρούς απογόνους των σημερινών αμερικανικών αυτοκινήτων και υποβρυχίων, την ίδια την αντίθεση της τέχνης, αυτήν που συνήθως βλέπουμε στις ταινίες επιστημονικής φαντασίας συμπεριλαμβανόμενου του 2001. Όχι! Ήθελα μαγικές οντότητες, δονούμενα οχήματα, σαν ψάρια που κολυμπούν και ζουν στις μυθολογικές αβύσσους του ωκεανού που τα περιβάλλει. Τα «γαλαξιακά» πλοία της βορειοαμερικανικής τεχνοκρατίας είναι μία γκρίζα ποντικί προσβολή του θεϊκού, και γι’ αυτό παραληρηματικού χάους του σύμπαντος. Ήθελα κοσμήματα, μηχανές-ζώα, μηχανισμούς-ψυχές. Θεσπέσιους σαν κρυστάλλους χιονιού, μυριοεδρικά μάτια μύγας, γρανάζια-πεταλούδες. Όχι τεράστια ψυγεία, τρανζιστορισμένα και πριτσινωμένα κουφάρια πρησμένα με ιμπεριαλισμό, πλιάτσικο, υπεροψία και ευνουχοειδή επιστήμη.
Επιβεβαιώνω πως, δίπλα στην ψυχή, το ομορφότερο αντικείμενο στον γαλαξία είναι το διαστημόπλοιο! Όλοι ονειρευτήκαμε πλοία-μήτρες, πρόδομους για την αναγέννηση σε άλλες διαστάσεις˙ονειρευτήκαμε πλοία-πόρνες ωθούμενα από το σπέρμα των παθιασμένων μας εκσπερματώσεων. Τον αήττητο και ευνουχιστικό πύραυλο που μεταφέρει την εκδίκησή μας στην παγωμένη καρδιά ενός προδοτικού ήλιου˙ ορνιθόπτερα κολιμπρί που πετούν για να τρυγήσουν το αρχαίο νέκταρ των άστρων-νάνων δίνοντάς μας τον χυμό της αιωνιότητας. Ναι! Αλλά πολύ περισσότερο ακόμη: αγγελική λάμπρότητα! Ονειρευτήκαμε οχήματα «φτιαγμένα», πάνω σε ερπύστριες, τόσο τεράστια που οι ουρές τους θα χάνονται πίσω από τον ορίζοντα. …»

ή όπως επαναλαμβάνει αλλού σε ντελίριο:

			«Δεν θέλω ο άνθρωπος να κατακτήσει το σύμπαν μέσα στα πλοία της ΝΑΣΑ αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης του πνεύματος αυτά τα τεράστια ψυγεία που ξερνάνε ιμπεριαλισμό αυτές τις σφαγές λεηλασίας και λείας αυτή την υπεροψία μπρούντζου και δίψας αυτήν την ευνουχοειδή επιστήμη Όχι το σαλιάρισμα τρανζιστορισμένων και πριτσινωμένων κουφαριών το θεϊκό το παραληρηματικό το έξοχο Χάος Συμπαντικό Θέλω μαγικές οντότητες, δονούμενα οχήματα να επιμηκύνουν το είναι της αβύσσου όπως τα ψάρια ενός άχρονου ωκεανού. Θέλω κοσμήματα, μηχανισμούς τέλειους σαν την ψυχή πλοία-μήτρες πρόδομους αναγέννηση σε άλλες διαστάσεις θέλω πλοία-πόρνες ωθούμενα από το σπέρμα παθιασμένων εκσπερματώσεων σε μια μηχανή από σάρκα θέλω πυραύλους περίπλοκους και κρυφούς, ορνιθόπτερα κολιμπρί, να ρουφούν το χιλιόχρονο νέκταρ αστέρων νάνων»

Φίου. Τουλάχιστον εντυπωσιακό.

Όμως, όπως συχνά συμβαίνει σε αυτόν τον άτολμο κόσμο, τελικά το πρότζεκτ ακυρώθηκε, κατά τον Jodorowsky λόγω χολιγουντιανού σαμποτάζ. Ο ιδιοκτήτης Ντίνο ντε Λαουρέντις παρέδωσε τα δικαιώματα στην κόρη του και η ταινία γυρίστηκε όπως την είδαμε.
Δεν ξέρω αν αυτό ήταν απόδειξη συμπαντικού ελέους ή μοναδική χαμένη ευκαιρία, κοιτάζω τα προσχέδια (links στις εικόνες) και είμαι αναποφάσιστη. Η ιδέα και μόνο μιας ευρωπαϊκής εκδοχής με αυτούς τους συντελεστές μου φέρνει εναλλάξ ρίγη συγκίνησης και αποστροφής, και στο νου εικόνες υπέρλαμπρης όσο και ηρωικής αποτυχίας. The mind boggles. Την αδιάφορη εκδοχή που υλοποιήθηκε ωστόσο, αν και έτρεξα τότε να την δω, δεν την θυμάμαι καθόλου. Άλλη μια νίκη του αδιάφορου.